Πρόληψη Δασικών Πυρκαγιών

Τι είναι η πρόληψη των δασικών πυρκαγιών;

Ως πρόληψη των δασικών πυρκαγιών ορίζεται το σύνολο των ενεργειών που γίνονται πριν την έναρξη μιας πυρκαγιάς με σκοπό:
Τη μείωση ή εξάλειψη  της πιθανότητας εκδήλωσης πυρκαγιών
Τη μείωση της πιθανότητας εξάπλωσης κάθε εκδηλούμενης πυρκαγιάς
Τη μείωση των καταστροφών σε περίπτωση πυρκαγιάς  
Την ύπαρξη ενός μηχανισμού ικανού να εντοπίσει γρήγορα κάθε νέα πυρκαγιά και να αποστείλει χωρίς καθυστέρηση τις απαιτούμενες δυνάμεις για άμεση καταστολή της.  


Τι περιλαμβάνει η πρόληψη των δασικών πυρκαγιών;

Η πρόληψη των δασικών πυρκαγιών είναι ένα σύνθετο αντικείμενο και περιλαμβάνει:
Διερεύνηση των αιτίων και ανάλυση στατιστικών
Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών
Τεχνικά μέτρα (εξάλειψη αιτίων, μείωση καταστροφών)
Νομοθετικά μέτρα (πχ. νόμοι ιδιοκτησίας & χρήσης γης)
Κατάλληλη διαχείριση του δάσους
Προκατασταλτικό (αντιπυρικό) σχεδιασμό
Προκατασταλτικά έργα (δρόμους, δεξαμενές, ελικοδρόμια, αντιπυρικές ζώνες, κλπ.)
Ετοιμότητα – σύστημα εκτίμησης κινδύνου
Επίγειες περιπολίες στο δάσος και προσωπικές επαφές
Εντοπισμό των πυρκαγιών από το έδαφος ή τον αέρα


Ο πολίτης μπορεί να προσφέρει στην πρόληψη;

Ο πολίτης μπορεί να συνεισφέρει πολύ σημαντικό έργο στην πρόληψη των πυρκαγιών. Προϋπόθεση είναι να καταλάβει τη σημασία της κάτι που θα δημιουργήσει και το απαραίτητο κίνητρο. Σε σχέση με την καταστολή, η πρόληψη έχει λιγότερη «δόξα» και «δράση» στα μάτια εκείνων που δεν γνωρίζουν.

Ο πολίτης πρέπει να λάβει υπόψη του ότι ενώ η δασοπυρόσβεση απαιτεί ειδικές γνώσεις, ικανότητες και καλή φυσική κατάσταση, στην πρόληψη μπορεί να συμμετέχει σχεδόν ο καθένας. Επιπλέον, οι κίνδυνοι στη φάση της πρόληψης είναι αμελητέοι ενώ συχνά η αξία του έργου που προσφέρει ο πολίτης στην πρόληψη είναι σημαντικότερη από εκείνη που προσφέρει στην καταστολή. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μια πυρκαγιά που δεν ξεκινάει ποτέ δεν υπάρχει ανάγκη να τη σβήσουμε!

Πως μπορεί να συνεισφέρει ο πολίτης εθελοντικά στην πρόληψη;

Ο πολίτης μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη, σε προσωπικό επίπεδο ή μέσω της συμμετοχής του σε εθελοντικούς συλλόγους με πολλούς τρόπους. Παραδείγματα αποτελούν:
Στελέχωση πυροφυλακίων, σημείων ελέγχου και περιπόλων
Αποτροπή πυρκαγιών από αμέλεια και αναφορά επικίνδυνων ή ύποπτων δραστηριοτήτων που πέφτουν στην αντίληψή του
Καθαρισμοί καύσιμης ύλης, εύφλεκτων σκουπιδιών κλπ.
Προετοιμασία της κατοικίας του (μόνιμης ή εξοχικής) που βρίσκεται σε επαφή με το δάσος για την περίπτωση πυρκαγιάς
Αναφορά εκδηλούμενων πυρκαγιών στο 199
Παροχή πληροφοριών κατά τη διερεύνηση των αιτίων των πυρκαγιών
Συμβολή στην ευαισθητοποίηση των συμπολιτών

Ειδικότερα οι εθελοντικοί σύλλογοι μπορούν να συμβάλλουν στο σχεδιασμό της πρόληψης (π.χ. στην ανάλυση απειλής) συνεργαζόμενοι με τους κρατικούς φορείς και την τοπική αυτοδιοίκηση. Επίσης μπορούν και πρέπει να φροντίζουν για την κινητοποίηση των μελών τους κατά τις κρίσιμες ημέρες σύμφωνα με τις προβλέψεις του ημερήσιου χάρτη πρόγνωσης κινδύνου πυρκαγιάς που εκδίδει η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.

Ποια είναι τα ποιο συνηθισμένα αίτια των δασικών πυρκαγιών;

Α. Φυσικά αίτια
Κεραυνοί
Ηφαίστεια
Αυταναφλέξεις (σωροί υγρής οργανικής ύλης, σκουπίδια)

Β. Ανθρωπογενή αίτια
Τυχαία
Πραγματικά ατυχήματα
Εκρήξεις
Αυτοκινητιστικά ατυχήματα
Φωτιές σε κατοικίες, βιομηχανίες, κλπ.
Αμέλειες
Τσιγάρα, σπίρτα
Καύση ξερών χόρτων και κλαδιών (περιλαμβανομένης της καλαμιάς σε σιτοχώραφα)
Καύση απορριμμάτων (σε ανεξέλεγκτες χωματερές, από ιδιώτες,…)
Δασική αναψυχή (εκδρομείς, κατασκηνωτές, κυνηγοί, κλπ.)
Εργαζόμενοι στην ύπαιθρο (π.χ. υλοτόμοι (αλυσοπρίονα), δισκοπρίονα, συγκολλήσεις, κλπ.)
Μελισσοκόμοι (κάπνισμα μελισσιών, εξαγωγή μελιού)
Σπινθήρες μηχανών (μπουλντόζες, θεριζοαλωνιστικές μηχανές, κλπ.)
Σπινθήρες από τραίνα (μηχανές, τριβή φρένων, τροχών)
Γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος ΔΕΗ (σπινθήρες, βραχυκυκλώματα)
Καταλύτες και σωλήνες εξάτμισης αυτοκινήτων σταθμευμένων επάνω σε χόρτα
Βολές στρατού
Με πρόθεση
Διανοητικά ανάπηροι, ψυχασθενείς, πυρομανείς, κλπ. και ανήλικα παιδιά
Προμελετημένοι εμπρησμοί (ύπαρξη κινήτρων)
Κτηματικά οφέλη
Πολιτική αστάθεια
Εκδίκηση
«Βελτίωση» βοσκοτόπων
Αλλαγές χρήσεων γης (π.χ. Αγροτική καλλιέργεια, λατομεία, οικιστική ανάπτυξη, κλπ.)
Κυνήγι (βελτίωση πρόσβασης, βελτίωση συνθηκών για την άγρια πανίδα)